İnceleme:Evliya Çelebi Seyahatnamesi’nde Yemek Kültürü

Evliya Çelebi 17. yüzyılda yaşamış dünyanın birçok yerini gezmiş ve gezdiği yerlerle ilgili notlar almış bir müstesna şahsiyettir. Evliya Celebi’nin 10 ciltlik Seyahatnamesinden yüzlerce ciltlik kitap ve makaleler yazılmış ve daha bir o kadar daha yazılmaya devam edecektir. Gerek Turkiye gerekse de yurtdışındaki üniversitelerde Evliya Çelebi en fazla araştırılan Osmanlı kişileri arasında olup, Müslüman seyyahlar arasında ise İbn Battuta ile yarışmaktadır.

Marianna Yerasimos, Osmanlı yemek alışkınlıkları üzerine yazdığı ilk kitabı bu değildir. İlk Kitap 2002 yılında “500 yıllık Osmanlı Mutfağı” başlığıyla Türkçe, İngilizce ve Yunanca yayınlandı. Marianna, “Evliya Çelebi Seyahatnamesi’nde Yemek Kültürü: Yorumlar ve Sistematik Dizin” kitabını 2011 yılında yazdı. Evliya Çelebi Seyahatnamesinde gittiği yerlerin gıda maddelerini yazarak sadece 17. yüzyıl Osmanlışına değil aynı zamanda Evliya Çelebi’nin gezmiş olduğu Osmanlı dışı yerlerede ışık tutuyor. Kitapta 2246 gıda ismi geçip yemek alışkanlıkları üzerinde durulmuştur.

Kitap hem Saray mutfağından hemde sokak mutfağından örnekler verip 17. yüzyıl Evliya Çelebi dünyasında güzel bir panaroma görevi görüyor. İstanbul mutfağının aslında sadece İstanbul mutafığı olmadığını daha o zamanlardan nasıl bir etkileşim olduğunu gösteriyor.

Gerek Osmanlı tarihine ilgi duyanlar gerek gıda tarihine ilgi duyanlar ve gerekse de gezi yazıları okumak isteyenler için çok ince yazılmış ve tavsiye edilecek bir kitaptır. Bu kitap sayesinde Evliya Çelebi üzerine daha da okuma isteğimiz doğacak ve Osmanlı tarihi için iyi bir başlangıç olacaktır.