Gıda Sağlığı İle İlgili Gelişmeler: Osman İnan Yazdı

Osman İnan
Kendimden kısaca biraz bahsedecek olursam, 2007 yılında Önder Çiftçi Projesinde staj yaptım, aynı yerde Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümünü 2008 yılında bitirip askere gidene kadar kaldım. 2009 ortalarında askerlik bitince Tarım Ekonomisi Bölümünde yüksek lisansa başladım. Aynı zamanda bir makine üretim şirketinde kalite bölümünde çalıştım ve ayrıca ailemin kendi arazilerinde 2011 yılı sonuna kadar tarım işiyle uğraştım. Bu tarihten 2014 yılı sonuna kadar Tarım ve Orman Bakanlığında uzman mühendis olarak çalıştım. AB ülkeleri ve Türkiye’de tarım ve kırsal kalkınmayla ilgili çalışmalar yaptım. Daha sonra 2016 yılı sonuna kadar kendi arazilerimde ceviz ve kavak yetiştiriciliği yaptım. O tarihten sonra kendi danışmanlık şirketimi kurup, gayrimenkul işine başladım. Bu dönemde yüksek lisansımı tamamladım. Tarım Ekonomisi Bölümünde doktora eğitimine başladım. Bunun yanında tarım işlerine devam etmekteyim. 2014 yılı sonundan beri de kamulaştırma, hukuk ve ceza davalarında bilirkişilik yapmaktayım. Tarım Ekonomisi Derneği, Zir. Müh. Odası ve Buğday derneğine üyeyim.

TÜKETİCİLERİN GIDA ALIŞKANLIKLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER 6 – GIDA SAĞLIĞI İLE İLGİLİ GELİŞMELER

Bu haftaki yazıda genel gıda tüketim kararlarımızı etkileyen sağlıkla ilgili faktörleri sizlere hatırlatacağım. İleriki yazılarda gıda tüketim kararlarını etkileyen diğer faktörlerin her birini güncel gelişmeleriyle, örneklerle açıklayacağım. Bu ve bu yazı dizisindeki sonraki yazılar bir proje için yazılacaktır, yazılara ve projeye katkı sağlamanızı çok isterim, yazının sonunda verdiğim mail adresinden tarafıma rahatça ulaşabilirsiniz. İyi okumalar…

Gıda tüketim alışkanlıklarını etkileyen pek çok faktör olabilir. Bu faktörlerden biri ve en önemlisi gıda sağlığı ile ilgili faktörlerdir.

Gıda sağlığı ile ilgili pek çok kavram vardır. Gıda güvencesi ve gıda güvenilirliği son yıllarda konuşulan önemli konulardır. T. C. Tarım ve Orman Bakanlığı 2018 – 2022 Stratejik Planında da Gıda Güvenliği konusu öncelikli amaç olarak belirlenmiş ve önemi vurgulanmıştır;

Planda, uluslararası standartları gözeterek, üretimden tüketime doğal kaynakların ve insan sağlığının korunması amacıyla gıda ve yem güvenilirliğini sağlamak öncelikli amaç olarak belirlenmiştir.

Bu amaç için bakanlık aşağıdaki ilkeleri yerine getirmek istemektedir;

Birincil üretim de dahil olmak üzere gıda ve yemlerin üretiminden tüketimine kadar geçirdiği tüm aşamalarda güvenilirliğinin sağlanması ile tüketici sağlığının en üst düzeyde korunması üzerinde durulacak. Gıda ve yem resmi kontrollerinin etkin olarak gerçekleştirilmesiyle, insan ve hayvan sağlığı ile tüketici menfaatinin en üst seviyede korunması için güvenilir gıda arzının sağlanması ve sektörde haksız rekabetin önlenmesi amaçlanmaktadır.

Gıda ve yem güvenilirliği alanındaki olası risklerin tespiti yapılarak bu konularda uluslararası standartların gözetildiği, bağımsız, tarafsız, şeffaf ve bilimsel esaslara göre yürütülen risk değerlendirmesi çalışmalarına devam edilmesi hedeflenmektedir.

Güvenilir gıda konusunda tüm taraflarla işbirliği yapılması, güvenilir gıda bilincinin toplumun tüm kesimlerince benimsenmesi son derece önemlidir. Bu açıdan tüketicilerin de gıdaları güvenilir bir şekilde nasıl tüketeceklerini bilmeleri ve bu yönde bilinçlendirilmeleri hedeflenmektedir.

Bu amaçlara uygun hedeflerse;

Gıda ve yem güvenilirliğine yönelik gerçekleştirilen resmi kontrol hizmetlerinin etkinliğini artırmak ve Gıda güvenilirliğine ilişkin doğru ve güncel bilgi sunmak, okullarda gıda güvenilirliğine yönelik uygulamaları geliştirmek olarak planlanmıştır.

Yine;  

Gıda güvenliği konusu Avrupa Birliği müzakere sürecinde de Fasıl 12: Gıda Güvenliği, Veterinerlik ve Bitki Sağlığı Politikası olarak görüşülmektedir.

Görüşmelerde Gıda Güvenliği tanımı şu şekilde yapılmıştır;

Gıda Güvenliği, tüketicinin korunması, bilgilendirilmesine yönelik hijyen ve sunum kuralları, gıda güvenliğinin teminine yönelik mekanizmalar ve denetimlere yönelik düzenlemeleri içermektedir. Ayrıca, gıdanın işlenmesi ve piyasaya sürülmesiyle ilgili, özellikle hayvansal gıdalar için daha sıkı olan hijyen kurallarını da içermektedir.

5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yeme ilişkin Çerçeve Kanun ve bu Kanun kapsamında çıkarılan ikincil düzenlemelerle, AB’nin “Gıda Kanunu” ve “hijyen paketi” olarak adlandırılan yasal düzenlemelerine uyum sağlanmıştır. Bu düzenlemeler, AB’nin “tarladan sofraya/çiftlikten çatala” olarak adlandırılan bütüncül gıda güvenliği yaklaşımını yansıtmaktadır. Artık gıda zincirinde, üretim, işleme ve dağıtımın tüm aşamalarında gıda güvenliği sağlanmakta ve daha etkili bir izleme yapılmaktadır. AB’nin gıda güvenliği mevzuatına uyum sağlamak amacıyla 200’e yakın ikincil mevzuat yayımlanmıştır.

Güvenli olmayan gıda üreten, taklit tağşiş (karıştırıp bozma) yapan firmalar ifşa edilmektedir. Ayrıca, gıda zincirinde işletmeciye getirilen yükümlülükler ile gıdanın izlenebilirliği daha etkin biçimde sağlanmaktadır.

Hayvansal gıda üreten işletmeler, bitkisel ve işlenmemiş hayvansal ürünlerin her ikisini de içeren gıdaların üretildiği işletmeler, hayvansal gıdaları depolayan tesisler, hayvansal gıdanın yeniden ambalajlandığı işletmeler ve hayvansal gıdanın, gıda işletmecisine toptan satışının yapıldığı yerler onay kapsamına alındı. Bu işletmelerin dışında kalanlar ise kayıt kapsamına alındı. AB mevzuatına uyum amacıyla yapılan bu çalışmalar sayesinde, onay kapsamındaki işletmelere çok daha sıkı hijyen kuralları getirilmiştir. Böylece daha riskli gıdalar daha sıkı kontrol edilmektedir.

Ayrıca T. C. Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü Gıda Güvenliği Bilgi Sisteminden kayıtlı/onaylı gıda işletmeleri listesini, Gıda onaylı takviye edici gıdalar listesini, takviye edici gıdalar kısıtlı maddeler listesini görebilirsiniz. Yine, herhangi bir gıdadan şüphe ettiğiniz ve bildirmek istediğiniz bir durumda, Alo 174 Gıda Hattı gıdaya ilişkin her türlü ihbar ve şikayetlerinizi Türkiye’nin her yerinden çağrı merkezine bildirmenizi sağlamaktadır.

Gıda sağlığı deyince neleri biliyoruz. Ne tarz önlemler alıyoruz. Aşağıdaki sorular gıda sağlığı konularında sıkça karşılaştığımız sorulardır. Bunları arttırmak mümkündür. Aşağıdaki bu sorulara nasıl cevap vereceksiniz ve bunları hangi sorularla arttırabiliriz. Yazının başında da belirttiğim gibi tarafıma maille ulaşabilirsiniz.

gida sagligi

 

Osman İnan

02.01.2020

osmaninan1985@gmail.com

1https://www.ab.gov.tr/fasil-12-gida-guvenligi-veterinerlik-ve-bitki-sagligi-politikasi_77.html

2 https://www.ab.gov.tr/files/TarimBalikcilikBsk/fasil12brosur.pdf

3 https://www.ab.gov.tr/files/TarimBalikcilikBsk/Fas%C4%B1l_12_2017.pdf

4 https://ggbs.tarim.gov.tr/ (T. C. Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi)

5 http://www.alo174.gov.tr/

 

 

YORUMLAR

Bir Cevap Yazın

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.