3. Tarım ve Orman Şurası: Osman İnan Yazdı
III. TARIM VE ORMAN ŞURASI VE TARIM POLİTİKALARI
T. C. Tarım ve Orman bakanlığının kısa, orta ve uzun dönem stratejilerinin belirlenmesine katkı sağlamak amacıyla yapılacak III. Tarım Orman Şurası Açılış Programı 18 Kasım saat 10.00’da. Şura ise 21 Kasım tarihine kadar Ankara Ticaret Odası Congresium’da gerçekleştirilecektir.
Şurada kararlar nasıl alınıyor? Şuranın çalışma usul ve esaslarının düzenlenmesi hedefleri, işleyişi ve görevlerinin belirlenmesi amacıyla Şûra Yönetmeliği 17.05.2019 tarih ve 30777 Sayılı Resmi Gazete ‘de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir1. Kısaca, aşağıdaki konularda oluşturulan çalışma grupları gündemdeki konuları tartışıp oy çokluğu ile karar alacaklar.
Aşağıda sayılan alanlarda çalışma grupları oluşturulmuş;
Şuranın duyurusu uzun zamandır yapılmaktaydı. Tanıtım toplantısı ise hatırlanacağı üzere 17 Temmuz 2019 tarihinde Orman Genel Müdürlüğü toplantı salonunda gerçekleştirilmişti.
Kararların geniş bir katılımla alınması hedeflendi. Bunun için Şura dışardan fikir beyan etmeye de açıktı, aşağıdaki linkten fikir beyan edebilirsiniz.
http://www.tarimormansurasi.gov.tr/
Şuranın internet sitesindeki bilgilere göre şimdiye kadar 22919 fikir bildirilmiş. Çok güzel. Umarım dikkate değer fikirler gözden kaçırılmaz.
Herkesin iyi niyetle farklı açılardan farklı konulardan kendi düşünceleri olabilir ve bunu da beyan edebilirler. Bu muhakkak ki tartışmaya zenginlik katacaktır. Tarım alanında çokça konu var. Tabi bu konuların her birine uygun güncel ve kalıcı politikalar yapılmalıdır. Ben fikir olarak tarım politikalarının tüketici gözünden incelenmesi alanında doktora tezi yazıyor olmam nedeniyle bu anlamda naçizane önerimi sunacağım.
Öncelikle, Tarım politikası nedir?
Tarım politikası, yerli gıda ile ilgili bir dizi yasayla yabancı tarım ürünlerinin ithalatını açıklamaktadır. Hükümetler yerli tarım ürünü pazarında belli bir hedefe ulaşmak için tarım politikaları uygulamaktadırlar.
Gıda politikası yine başta gıda güvenliği ve gıda izlenebilirliği gibi konularda devletin aldığı önlemler bütünü olarak da değerlendirilebilir. Gıda politikaları günümüz gelişmelerinden etkilenirler ve etkinliklerinin arttırılabilmesi için güncel durumlara uygun olarak revize edilmeleri gerekmektedir2,3.
Tarım politikaları herkes için yapılır;
Her birey için gıda hakkının sağlanması gerekmekte ve devletler her vatandaşına bu hakkı sağlamak için politikalar yapmalıdırlar4.
Tarım Politikalarının geleceği nasıl olmalı;
Günümüzde gıda politikalarının etkinliği ile ilgili dünyada ve Türkiye’de pek çok tartışma yaşanmaktadır. Yakın bir tarihe kadar gıda politikaları ekonomik ve teknik gelişmeler neticesinde oluşmaktaydı. Ancak günümüzde çevresel faktörlerin de önemsenmesi gerekliliği ile sürdürülebilirlik kavramını ortaya çıkardı5.
Sürdürülebilir gıda kavramı, tarımsal çevrenin bizden sonraki nesillere de bozulmadan aktarılmasını içermektedir. Sürdürülebilir gıda kavramı artık daha fazla önemsenmekte ve tüketicinin de bilinçlenmesiyle gıda politikalarında daha etkin olmaktadır. Tüketicilerin karar verme düzeylerinin belirlenmesinde güncel gelişmeler ve davranışların önemi politikaların gideceği yönün belirlenmesini daha fazla artmıştır6.
Koşullar değişti. Tüketici değişti. Ne yapmalı;
Gıda politikalarının etkin işleyebilmesi için uygulamalar tüketici açısından değerlendirilmeli ve etkinlikleri düzenli aralıklarla ölçülerek, güncel şartlara uygun olarak revize edilmelidir.
Değişen dünya farklı sosyal sınıfları, bu sınıflar arasındaki farkın açılmasını da beraberinde getirmiştir. Bu farklı kişilik tiplerinin ortaya çıkmasının gıda politikalarına yansıması artık piyasada farklı tüketici tiplerinin oluşmasıdır. Bütün bunların getirdiği sonuç, değişen günümüz tüketicisinin gıdanın getirdiği sosyal faydayı da hesaplamasıdır. Bunların ölçülmesi etkili gıda politikalarının oluşturulmasında önemlidir.
Değişen koşullarda gıda politikalarını yürüten kurumlar tüketiciyi iyi tanımalı ve tüketiciye uygun politikalar üretmelidirler. Ancak basında ve piyasalarda yaşanan ikilem politika yürütücülerinin tüketiciyi yeterince tanımadığını göstermektedir.
Gıda konusunda yeterince bilgilendirme olmadığı konusunda sıkça tartışma yaşanmaktadır. Bunun yanında, tüketicilerin gıda politikalarının nasıl yürütüldüğü ile ilgili asgari düzeyde bir bilgiye sahip olması gerekmektedir. Bu da tüketici bilicini arttıracaktır. Ancak, tüketicinin bilgi düzeyeni ölçen yeterince çalışmaya rastlanılamamıştır. Bunlar yaşanırken etkili gıda politikaları yürütüldüğünden bahsedilememektedir. Gıda politikaları yapıcıları ve tüketicilerin etkileşimlerini ölçen, yürütülen politikaların memnuniyetini ölçen daha fazla çalışma yapılmalıdır.
Sonuç;
Değişen tüketici yapısının analiz edildiği, Türkiye insanın tüketim alışkanlıkları iyi değerlendirilerek hazırlanmış, çevreye duyarlı, sürdürülebilir, üretici ve tüketiciyi kalıcı bir dengede memnun eden, kalıcı, tutarlı politikalar yapılmalıdır. Bunlar benim önerilerim…
Şura’dan çıkacak kararların büyük bir özenle hazırlanmış olmasını dilerim. Çünkü bu kararlar önümüzdeki on yıllarda tarım politikalarını belirleyecek. Şura bildirgesi, komisyon raporları ve şura kararı ise 21 Kasım’da ilan edilecek. Umarım üzerinde uzlaşılan etkin politikalar yapılır. Türkiye’ye faydalı olur.
Gelecek yazılarda, gıda politikalarının etkinliğinin vesürdürülebilirliğinin ölçülmesi, güncel gıda politikalarının günümüz tüketicilerine uygunluğu, gıda politikalarının Avrupa Birliği ve dünya gıda politikalarındaki yeri ve durumunundeğerlendirmesini yapmayı planlıyorum. İyi okumalar…
Osman İnan
17.11.2019
1 https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/05/20190517-1.htm
2 YILMAZ E (2008). Trakya Bölgesinde Kırsal ve Kentsel Tüketicilerin Gıda Ürünleri Tüketim Alışkanlıkları ve Gıda Güvenliğine İlişkin Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi. Doktora Tezi. T.C. Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı.
3 BRICHER J L (2009). Ensuring Global Food Safety – A PublicHealth Priority and a Global Responsibility. Ensuring Global FoodSafety: Exploring Global Harmonization. (Ed. Christine Boisrobert, Alexandra Stjepanoviç, Sangsuk Oh ve Huub Lilieveld). ElsevierPublishing. USA. 2009. S 1-5.
4 LEİSİNGER K M (2000). Population Growth, Food Security andCivil Society: The Hunger Problem Can Be Solved. Development andCooperation. 1: 8−12.
5 YENİ F (2016) Gıda Yönetimi Bağlamında Küresel Birincil Gıda Üretiminin Ekstrem İklim Olayları Karşısındaki Duyarlılığı. Yüksek Lisans Tezi. T.C. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
6 KURT S D (2011) Davranışsal Ekonomi Yaklaşımlarının Tüketici Karar Verme Tarzları ile Açıklanması ve Bir Uygulama. Doktora tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı İşletme Programı.
https://www.trthaber.com/haber/ekonomi/tarim-ve-orman-surasi-toplaniyor-441632.html