KKYDP 14. Etap Kırsal Ekonomik Altyapı Yatırımlarının Desteklenmesi: Okan Akın Yazdı

KKYDP 14. ETAP KIRSAL EKONOMİK ALTYAPI YATIRIMLARININ DESTEKLENMESİ PROGRAMI VE ÖZELLİKLERİ

1-PROGRAMIN AMACI VE HİBE MİKTARI

 2020/25 nolu Tebliğ ile uygulamaya giren Kırsal Ekonomik Altyapı Yatırımlarının Desteklenmesi Programı kırsal alanda ekonomik ve sosyal gelişmeyi sağlamak, tarım ve tarım dışı istihdamı geliştirmek, gelirleri artırmak ve farklılaştırmak amacıyla yürürlüğe sokulmuştur. Program kapsamında kadınlar ve genç girişimcilere öncelik verilmektedir.

Programı T.C.  TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI’na bağlı 81 ilde bulunan Tarım ve Orman İl Müdürlükleri tarafından yürütülecektir. Hibe desteğinden yararlanmak isteyen tüm başvuru sahipleri önce online sistem üzerinden başvuru yapacaklar sonrasında ise hazırladıkları başvuru dosyasını ve fiyat tekliflerini dosya halinde başvurdukları Tarım İl Müdürlüğüne elden teslim edeceklerdir.

Programdan yararlanmak için hazırlanan projeler 20.000 TL- 500.000 TL arasında olmalıdır. 20.000 TL den daha düşük bütçeli projeler kabul edilmemekte 500.000 TL’yi aşan kısımlar ise ayni katkı olarak başvuru sahibi tarafından karşılanmaktadır. Program kapsamında verilen hibe oranı %50’dir. Örnek olarak 400.000 TL’lik bir yatırımın hibe tutarı 200.000 TL olacaktır.

2-YATIRIM KONULARI VE KISALTMALARI

1-Aile işletmeciliği faaliyetlerinin geliştirilmesine yönelik altyapı sistemleri, (AİFG-A/B/C/D/E)

2- Arıcılık ve arı ürünlerine yönelik yatırımlar,(AÜİP)

3-Bilişim sistemleri ve eğitimi, (BSY)

4-El sanatları ve katma değerli ürünler, (ESKÜ)

5-İpek böceği yetiştiriciliği,(İPY)

6-Su ürünleri yetiştiriciliği, (SÜY)

7-Tarımsal amaçlı kooperatif ve birlikler için makine parkları, (MP)

8-Tıbbi ve aromatik bitki yetiştiriciliği (TABY)

3-YATIRIM KONULARININ DETAYLARI

 1-Aile işletmeciliği faaliyetlerinin geliştirilmesine yönelik altyapı sistemleri, (AİFG)

1. a) Bitkisel ve Hayvansal Ürünlerin İşlenmesi, Paketlenmesi ve Depolanması (AİFG-A)

-Meyve ve sebzelerin işlenmesi, kurutulması, dondurulması, paketlenmesi ve depolanması kapsamındaki projeler (Biber salçası, pekmez, marmelat, reçel, pestil, turşu, meyve suları, konserve, sirke, salamura, sofralık zeytin, boza, salep, mısır kurutma, baharat, bitki çayları, pamuk yağı vb.)

-Süt işleme kapsamındaki projeler (en fazla 10 ton/gün işleme kapasitesi)

-Süt toplama tesisi kapsamındaki projeler (kapasite raporu ile orantılı süt toplama ve depolama tanklarının satın alımı)

-Et işleme (kesimhaneler hariç) konusundaki projeler (en fazla 0,5 ton/gün işleme kapasitesi)

-Bitkisel ve hayvansal ürünler ile su ürünlerinin işlenmesine yönelik yatırımlarda, soğutuculu araçların sadece frigofrik kasa veya soğutma tankı kısımları konusundaki projeler

-Tarımsal üretimle orantılı olarak üretilen ürünlerin işlenmesine yönelik işleme tesisleri, soğuk hava deposu, soğuk odaların ve buralarda kullanılan plastik kasaların temini kapsamındaki projeler

1. b) Tarımsal Ürünlerin Depolanması (Çelik Silo-Soğuk Hava Deposu) (AİFG-B)

Tarımsal ürünlerin depolanması başlığı altında bağımsız olarak yapılacak çelik silo ve soğuk hava depolarına ilişkin projeler değerlendirilmektedir. Bu tedbir altında yeni yani sıfırdan tesislerin yapılmasına izin verilmektedir. Hâlihazırdaki bir soğuk hava deposunun modernizasyonu veya teknoloji yenilemesi kapsamındaki projeler kabul edilmeyecektir.

1. c) Tarımsal Sabit Yatırımlar (Ahır, ağıl, kanatlı kesimhanesi, muz ve/veya sebze yetiştirilen örtü altı tesisler) (AİFG-C)

-Hayvansal üretime ilişkin projelerde en az 10 büyükbaş veya 40 küçükbaş yetişkin hayvan mevcudu olmalıdır.

-Hayvansal üretime ilişkin projede 1 büyükbaş/10 küçükbaş hayvan için işletme adına kayıtlı en az 3 dekar ekili yem bitkisi ve/veya çayır arazisi olmalıdır.

-Meyve bahçelerinde kuyruk milinden hareketli hasat makineleri (ceviz, zeytin, badem, dut, erik, kayısı, vişne, Antep fıstığı vb. ürünlerin hasat için kullanılacak), gölgeleme, sisleme, don ve dolu önlemeye yönelik makine ve ekipmanların alımı için sunulan projeler

-Örtü Altı Kayıt Sistemi Yönetmeliğine (ÖKS)  uygun olarak örtü altı yetiştiriciliğine sahip en az 0,5 dekar en fazla 10 dekar büyüklüğünde sera kuracak ya da sera modernizasyonu yapacak üreticilerin sunacağı projeler desteklenmektedir (Örtü malzemesi olarak en az 36 ay ömürlü örtü altı malzemesi kullanılmalıdır).

-Sulama sistemi desteklemeleri kapsamında ise kapama meyve bahçesi ve sebze yetiştiriciliği alanları ile tıbbi ve aromatik bitki yetiştiriciliği konularında sulama sistemlerine en fazla 10 dekara kadar destek verilmektedir.

ç) Kültür Mantarı Tarımsal (AİFG-Ç)

Bu tesis kapsamında kültür mantarı yetiştiriciliğine yönelik sera ve alanların kurulması ile gerekli makine/ekipmanların satın alınması için gerekli projeler değerlendirilmektedir.

1. d) Yenilenebilir Enerji Tesisleri (AİFG-D) 

Bu başlık altında faal olan mevcut tesislerin teknoloji yenileme ve/veya modernizasyonu konularındaki başvurular kabul edilecektir. Yenilenebilir enerji kaynağı olarak jeotermal, biyogaz, güneş ve rüzgâr enerjisi kapsamında yatırımlar kabul edilmektedir. Program kapsamında kurulacak tesisin kapasite raporunda hesaplanan belirtilen makine ekipmanların enerji ihtiyacının en az %51’ini en fazla %110’unu karşılayacak şekilde hibeye esas ödeme tutarı belirlenmektedir.

 Yenilenebilir enerji tesisi projesi olarak off-grid veya stand-alone sistemler yaylacı ve göçerlerin faaliyetleri kapsamında kendi enerji talebini karşılamak amacıyla 3 KW ya kadar mümkün olmaktadır. Bunun haricinde diğer tüm yenilenebilir enerji projeleri şebekeye bağlı online sistem olmak zorundadır.

1. e) Aile İşletmeciliği Faaliyetlerinin Geliştirilmesine Yönelik Altyapı Sistemleri Yatırımlarına Yönelik Genel Hususlar (AİFG-E)

Bu tedbir kapsamında hâlihazırda faaliyet gösteren ve tarımdan başka hiçbir ekonomik faaliyeti bulunmayan gerçek kişiler olarak çiftçiler başvurabilirler. Tüzel kişiler bu tedbire başvuramazlar. Faal tarımsal işletmeyle orantılı olarak balya, silaj makinesi ve çiftlik gübresi depolama ve/veya işleme ve dağıtma sistemleri hibe kapsamında alınabilmektedir. Silaj makinesi üst limiti en fazla 50.000 TL ve balya makinesi üst limiti en fazla 100.000 TL ile sınırlandırılmıştır.

Hayvansal üretime yönelik yatırımlarda süt soğutma tankları, süt sağım sistemleri, yem karma makinesi (sabit/hareketli), yem kırma/ezme makinesi, büyükbaş/küçükbaş hayvanlar için yemlik ve suluk, hayvan padok sistemleri, üstü kapalı kaba yem deposuna destek verilmektedir. Ayrıca hayvancılık işletmelerinde 1 büyükbaş veya 10 küçükbaş için en az 3 da yem bitkisi ekimi istenmektedir.

2- Arıcılık ve Arı Ürünlerinin İşlenmesi ve Paketlenmesine Yönelik Yatırımlar (AÜİP)

Arıcılık faaliyetleri için yatırımcı başına en az 30 ve en fazla 500 kovan alımı hibe kapsamındadır. Küçük ölçekli işletmeler için arıcılık ve arı ürünlerinin üretimi, işlenmesi ve paketlenmesi konusunda da proje başvurusu yapılması mümkündür. Gezginci arıcılık faaliyeti yapan işletmeler için 3 KW’ya kadar şebekeden bağımsız (off-grid) yenilenebilir enerji sistemlerin alımı da desteklenmektedir.

Arıcılık yatırımları kapsamında,

• Bal ve diğer arı ürünlerinin üretimine yönelik 30 ila 500 kovan aralığında kovan alımı mümkün olacaktır. Ancak elinde kovan bulunan arıcılar kovan sayılarını 500 taneye kadar tamamlayabileceklerdir. Örnek olarak 350 kovan sahip olan bir arıcı en fazla 150 kovan temin edebilecektir.
• Ana arı üretimine yönelik yatırımlarda desteklenmektedir.
• Bal ve diğer arı ürünlerinin işlenmesi ve paketlenmesine yönelik tesislerde desteklenmektedir.

Özellikle arıcılık için proje başvurusunda bulunan kişilerden en az üç (3) yıldır arıcılık kayıt sistemine kayıtlı olma şartı istenmektedir.  Ayrıca gezginci arıcılık yapan kişilerin ise en az 200 kovanla gezginci arıcılık yapması durumunda arıcı barakası, güneş enerjisi sistemi ve karavan alımı söz konusu olacaktır.

3- Bilişim Sistemleri ve Eğitimi Yatırımları (Akıllı Tarım Uygulamaları) (BSY)

Bu tedbir kapsamında mevcut tesislerin teknoloji yenileme veya modernizasyonu konusundaki başvurular kabul edilecektir. Gübre ve ilaç gibi kimyasal giderlerinin azaltılması, çevre kirliliğinin azaltılması, yüksek miktarda ve kaliteli ürün sağlanması, işletme ve yetiştiricilik kararları için daha etkin bir bilgi akışının sağlanması, tarımda kayıt düzeninin oluşturulması, çiftlik bilgi yönetimi konularında ki projeler desteklenecektir.

4-El Sanatları (Zanaatkȃrlık) ve Katma Değerli Ürünlere Yönelik Yatırımlar (ESKÜ)

Bu tedbir ile kırsal alanlarda yapılan, geçmişten gelen bir birikim sonucu oluşmuş, o yöreyle özdeşleşmiş, halk tarafından benimsenmiş ürünlerin üretilmesi, işlenmesi, paketlenmesi ve sunuma hazır hale getirilmesi amaçlanmaktadır. Böylece kırsal alanlarda istihdam oluşması ve yöresel ürünlerin ulusal pazara açılması hedeflenmektedir.

Zanaatkârlık ve katma değerli ürünlerin üretimi kapsamında sadece gerçek kişiler başvuru yapabileceklerdir. Destekten faydalanmak isteyen işletmeler küçük işletmeler olmak zorundadır. Yatırımlar yeri kırsal alanlarda olmalı ancak başvuru sahibinin tarım dışı geliri olmaması durumunda kentsel alanlara da yatırıma izin verilecektir. Ayrıca gıda ürünlerinin üretimine de bu tedbir kapsamında izin verilmemektedir.

-Başlıca zanaatkârlık ürünleri, metal işi, ahşap işi, cam eşya üretimi, seramik üretimi, çinicilik, çanak çömlek yapımı, dokumacılık, hasır işleri, sepet dokuma, müzik aletleri yapımı, keçe yapımı, halıcılık, kilimcilik, semer yapımı, taş işleme, sedef döşeme, kâğıt sanatları, hattatlık (kaligrafi), ebru sanatı, saraçlık, yorgancılık, tarak yapımı, süpürge yapımı, folklorik bebek ve giysi yapımı, alçı işleri, tandır yapımı, giysi dekorasyonu, nakış işlemeleridir.

-Başlıca katma değerli ürünler, sabun ve gülsuyudur.

5- İpek Böceği Yetiştiriciliği Tesisi Yatırımları (İPY)

Bu tedbir kapsamında yeni yapılacak olan ipek börekçiliği tesisinin yapımı desteklenmektedir. Mevcut ipek böceği tesislerine hibe desteği verilmeyecektir. Bu tedbir ile ipek böceği yetiştirilecek dut bahçelerinin kurulumu ve toplu beslenme evi konularında proje kabulü yapılacaktır.

6- Su Ürünleri Yetiştiriciliği Yatırımları (SÜY)

Bu tedbir ile iç sularda üretim faaliyetlerini yapan ve yıllık üretim kapasitesi en fazla 10-200 ton/yıl arasında olan su ürünleri işletmeleri faydalanabilecektir. Alabalık, sazan, çipura ve levrek türleri desteklenmektedir. Başvuru sahiplerinin Su Ürünleri Yetiştiricilik Belgesi’ne sahip olmaları gerekmektedir. Proje kapsamında balık üretme çiftliği için her türlü makine ekipman alımı ve inşaat işlerine yönelik hibe verilecektir. Bunun yanında iç sularda yetiştiricilik yapan işletmeler için üretim miktarıyla orantılı olarak soğuk hava deposu yapımı, buzlama makinesi, balık nakil tankı, kafes ve kafes ağı, balık boylama makinesi, balık pompası, tambur filtre, en az 10 metre boyundaki ruhsatlı teknelere hidrolik yükleme ve boşaltma aparatı alımları da karşılanmaktadır. Ayrıca işletmenin kendi tüketimi için yenilenebilir enerji üretimi amacıyla GES (Güneş Enerjisi Sistemi) kurulumu da destek kapsamında bulunmaktadır.

7- Makine Parkları Yatırımları (MP)

Makine parkları kurulumunda sadece tarımsal amaçlı kooperatif ve birliklerin yeni makine parklarının kurulumu desteklenmektedir. Şahıs başvuruları veya tüzel kişi başvuruları kabul edilmeyecektir. Kurulacak makine parkları ile tarımsal amaçlı kooperatif ve birlik üyelerinin tarımsal üretime yönelik ihtiyaçları karşılanacaktır. Tedbir kapsamında makine ve ekipmanın muhafazası için binaların inşası ile elektrikli traktör, taş toplama makinesi, çayır biçme makinesi, balya makinesi, silaj makinesi ve silaj paketleme makinesi alımına yönelik projeler desteklenecektir.

Alımı planlanan tüm makineler yeni olmalıdır. Elektrikli traktör haricinde kendinden yürür hiçbir makine talep edilmemelidir. Elektrikli traktör alımlarında ayrıca Türkiye de üretilme şartı bulunmaktadır.

8-Tıbbi ve Aromatik Bitki Yetiştiriciliği Yatırımları (TABY)

Bu tedbir kapsamında, tıbbi ve aromatik özelliği olan bitkilerin havalandırılması, kurutulması, işlenmesi, paketlenmesi ve depolanması için tesis inşası ve ekipman satın alınması konusunda proje kabulü yapılacaktır. Tıbbi ve aromatik bitkiler için hibe desteği kapsamında çiftçiler tarafından kurulacak kekik, yağlık gül, yağlık lavanta, oğulotu, zencefil, sahlep, biberiye, adaçayı, sığla yağı, sumak, keçi boynuzu, şeker otu, defne, fesleğen, likapa, ıhlamur, safran ve jojoba işleme amaçlı işleme ve paketleme tesislerinin kurulumu desteklenecektir.

Tedbir kapsamında tıbbi ve aromatik özelliği olan bitkilerin yetersiz sulama sistemlerinin modernizasyonu, bu bitkilerin havalandırılması, kurutulması, işlenmesi, paketlenmesi ve depolanması desteklenmektedir. En az 5 dekar lavanta, biberiye, kekik gibi tıbbi ve aromatik bitkisel ürün ekimi olan çiftçilere en az 250 kg/yıl yağ işleme kapasiteleri olması koşuluyla 1 adet distilasyon kazanı, soğutucu eşanjörü, su separatörü, yağlı su toplama tankı, yakıt tankı ve su pompası ekipman satın alımları ile tesis inşası destek kapsamında olacaktır.

4-YATIRIMLARA BAŞVURU KOŞULLARI VE DETAYLARI

-Kırsal Ekonomik Altyapı Yatırımları kırsal alanlarda yapılmak zorundadır. Sadece tarım dışı geliri olamayan kişilerin zanaatkarlık ve katma değerli ürünlerine ilişkin projelerini kentsel alanlarda yapmasına izin verilmektedir.

-Başvuru sahipleri; ÇKS kaydı, AKS kaydı, Tükas kaydı veya Su Ürünleri Yetiştiriciliği Belgesi ile çiftçi olduklarını kanıtlamak zorundadırlar.

-Yatırımcılar tüm yatırım konularında ülke genelinde sadece bir adet proje başvurusunda bulunabilirler.

-Daha önce Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı çerçevesinde hibe desteğinden yararlanmış olan işletmelerden 3 yılını doldurmuş olanlar sadece kapasite artırımı ile teknoloji yenileme ve/veya modernizasyon konularında hibe başvurusunda bulunabilirler.

-Sunulacak projelerde inşaat harcamaları var ise yatırım yerinin mülkiyetinin başvuru sahibine ait olmalı veya Devlet Kurumlarından en az 7 yıllığına kiralama yapılmalıdır. Şahıslardan kiralama ile sunulacak projelere inşaat hibesi verilmeyecektir.

-Tarım dışı sektörlerde ekonomik faaliyetleri olan ve proje sunan gerçek kişilerin kırsal alanda yaşıyor olmaları zorunludur.

-Devlet memurları ve kamu görevinde olanlar proje başvurusunda bulunmaları engellenmiştir.

-Başvuru sahiplerinin SGK ve Vergi Borcu bulunmamalıdır.

-Başvuruda bulanan kişilerin ve şirket ortaklarının her birinin terör ve mali suçlardan hakkında işlem yapılmamış olmalı ve kamu haklarından mahrumiyeti bulunmamalıdır.

-Proje kapsamında ödenecek hibe tutarı KDV’siz tutar üzerinden ödenmektedir. KDV’yi yatırımcı kendi cebinden ödeyecektir.

Hazırlayan: Ziraat Yüksek Mühendisi Okan AKIN

GMS: 0(506) 567 82 19

Email: okanakin19@gmail.com