Türkiye’de Zeytin Ticareti, İthalat, İhracat

Osman İnan
Kendimden kısaca biraz bahsedecek olursam, 2007 yılında Önder Çiftçi Projesinde staj yaptım, aynı yerde Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümünü 2008 yılında bitirip askere gidene kadar kaldım. 2009 ortalarında askerlik bitince Tarım Ekonomisi Bölümünde yüksek lisansa başladım. Aynı zamanda bir makine üretim şirketinde kalite bölümünde çalıştım ve ayrıca ailemin kendi arazilerinde 2011 yılı sonuna kadar tarım işiyle uğraştım. Bu tarihten 2014 yılı sonuna kadar Tarım ve Orman Bakanlığında uzman mühendis olarak çalıştım. AB ülkeleri ve Türkiye’de tarım ve kırsal kalkınmayla ilgili çalışmalar yaptım. Daha sonra 2016 yılı sonuna kadar kendi arazilerimde ceviz ve kavak yetiştiriciliği yaptım. O tarihten sonra kendi danışmanlık şirketimi kurup, gayrimenkul işine başladım. Bu dönemde yüksek lisansımı tamamladım. Tarım Ekonomisi Bölümünde doktora eğitimine başladım. Bunun yanında tarım işlerine devam etmekteyim. 2014 yılı sonundan beri de kamulaştırma, hukuk ve ceza davalarında bilirkişilik yapmaktayım. Tarım Ekonomisi Derneği, Zir. Müh. Odası ve Buğday derneğine üyeyim.

TÜRKİYE’DE ZEYTİN 4: Türkiye’de Zeytin Ticareti, İthalat, İhracat

Türkiye Zeytin İhracatına bakacak olursak;

Türkiye zeytin ihracatı 1975 ve 1982 yılları arasında önemli oranda yüksek seyretmiştir1. Onun dışındaki yıllar genellikle belli bir değer seviyesinde görülmüştür. 

Çizelge 1.’de 2008 – 2016 yılları arasında Türkiye zeytin ihracatı verilmiştir. Buna göre 2016 yılında Türkiye zeytin ihracatı 48 tondur. Zeytin ihracat değeri 83.000 dolar olarak hesap edilmiştir. 

Çizelge 1. Türkiye Zeytin İhracatı  (2008 – 2016)

YIL İhracat Miktarı (Ton) İhracat Değeri (bin dolar)
2008 58 162
2009 19 62
2010 0 0
2011 8 25
2012 15 25
2013 61 132
2014 129 272
2015 108 267
2016 48 83

*FAO

Çizelge 2.’de 2008 – 2016 yılları arasında Türkiye işlenmiş zeytin ihracatı verilmiştir. Buna göre 2016 yılında Türkiye zeytin ihracatı 51.957 tondur. Zeytin ihracat değeri 100.809.000 dolar olarak hesap edilmiştir. 

Çizelge 2. Türkiye İşlenmiş Zeytin İhracatı (2008 – 2016)

YIL İhracat Miktarı (Ton) İhracat Değeri (bin dolar)
2008 59.646 103.881
2009 65.494 103.018
2010 68.029 107.831
2011 71.582 126.321
2012 65.311 103.236
2013 69.231 115.172
2014 69.484 115.771
2015 62.124 107.441
2016 51.957 100.809

*FAO

Türkiye Zeytin İthalatına bakacak olursak;

Türkiye zeytin ithalatı 1989 – 1993 arasında ve 1995 – 1998 arsında ortalamaya göre yüksek seyretmiştir1Onun dışındaki yıllar zeytin ithalatı tespit edilememiştir. Türkiye’nin 2016 yılında zeytin ithalatı yoktur. 

Türkiye’de ham zeytin ithalatı yapılmamaktadır1. Çizelge 3.’de Türkiye’de işlenmiş zeytin ithalatı verilmiştir. 2008 yılında 135 ton olan ithalat miktarı 2016 yılında 729 ton olarak tespit edilmiştir. 2008 yılında 281.000 dolar olan ithalat değeri, 2016 yılında 789.000 dolar olarak tespit edilmiştir. Türkiye’de sofralık zeytin ithalatı yapılmamaktadır. 

Çizelge 3. Türkiye İşlenmiş Zeytin İthalatı (2008 – 2016)

                    YIL İthalat Miktarı (Ton) İthalat Değeri (bin dolar)
2008 135 281
2009 140 318
2010 77 139
2011 156 383
2012 130 348
2013 463 916
2014 180 332
2015 421 849
2016 729 789

*FAO

Çizelge 4.’de Türkiye’de Sofralık Zeytin’de arz – talep dengesi verilmiştir. Buna göre 2016 yılı stoğu 18 ton olarak görülmektedir.

Çizelge 4. Türkiye’de Sofralık Zeytin’de Arz ve Talep Dengesi Ton (2013 – 2016)

Yıllar 2012 2013 2014 2015 2016
Sezon Başı Stoku 69,5 59,5 22 18,5 15
Üretim 410 430 390 397 433
İthalat
Toplam Arz 479,5 447,5 412 415,5 448
İhracat 70 70,5 63,5 73 80
İç Tüketim 350 355 330 327,5 350
Toplam Talep 420 425,5 393,5 400,5 430
Sezon Sonu Stoku 59,5 22 18,5 15 18

*T.C. Tarım ve Ormancılık Bakanlığı 2017 Yılı Zeytin ve Zeytinyağı Sektör Raporu

Osman İnan

Osmaninan1985@gmail.com

25.04.2019

1 FAO (2018). Zeytin istatistikleri.

UZZK (2018). Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi. 2018-2019 Üretim Sezonu Sofralık Zeytin ve Zeytinyağı Rekoltesi Ulusal Resmi Tespit Heyeti Raporu. 26 Eylül 2018.

UZZK (2018). Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi. 2017-2018 Üretim Sezonu Sofralık Zeytin ve Zeytinyağı Rekoltesi Ulusal Resmi Tespit Heyeti Raporu. 29 Eylül 2017.

YORUMLAR

Bir Cevap Yazın

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.